Registratie als vervoerder

Sinds het Koninklijk Besluit van 9 juli 1999 “betreffende de erkenningsvoorwaarden van vervoerders en handelaars”, dat gepubliceerd werd in het Belgisch Staatsblad van 2 september 1999, moet elk voertuig dat
gebruikt wordt voor het vervoer van dieren geregistreerd worden. Het KB van 18/12/2000 wijzigt het KB van 09/07/1999 en wordt aangevuld met het Ministerieel Besluit van 27/06/2005 ‘Ministerieel besluit houdende de modaliteiten voor de bewegingsregistratie van dieren bij handelaars, verzamelcentra, halteplaatsen en vervoerders’(dit MB vervangt het MB van 16/05/2000) dat in het staatsblad van 29 juli 2005 verscheen.

Het transport van dieren is voortaan dus enkel toegestaan met een voertuig dat deze vergunning bekomen heeft. Dit besluit is van toepassing op eenhoevige huisdieren, op kleine en grote herkauwende huisdieren, op pluimvee (kippen, parelhoenen, kalkoenen, eenden en ganzen) en op honden, katten, andere zoogdieren, gewervelde- of koudbloedige dieren en vogels (maar niet voor gezelschapsdieren die hun baas vergezellen).
Het vervoer van schapen, geiten, herten, runderen, varkens, paarden en konijnen valt dus onder deze regeling.   

De publicatie van het laatste ministerieel besluit brengt een aantal wijzigingen met zich mee voor de veehouders, handelaars, vervoerders, enz. Met dit MB wil men komen tot een volledige en sluitende vervoers- en bewegingsregistratie. Klik hier voor de brochure over de vervoersregistratie.

Om een erkenning en / of toelating te verkrijgen dient men het formulier ‘Aanvraag tot erkenning van handelaar van levende dieren en toelating tot vervoerder’ in te vullen en op te sturen naar de verantwoordelijke primaire productie van de Provinciale Controle Eenheid (PCE) van het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV) van uw provincie. Dit formulier kan je bij Dieregezondheidszorg Vlaanderen of bij de PCE van het FAVV van uw provincie bekomen.
De adressen kan je terugvinden op onze website, op www.dgz.be en op www.favv.be

Elke wijziging met betrekking tot de aanvrager, zijn voertuig(en), huisvesting als handelaar dient gemeld te worden aan de PCE van uw provincie. Een toelating is slechts 5 jaar geldig. Om ze te verlengen dient men, ten minste 3 maand voor het verstrijken van deze termijn, een herniewing aan te vragen met hetzelfde formulier als hierboven vermeldt. Bij stopzetting van uw activiteit als handelaar en/of vervoerder dient u dit te melden aan de PCE van uw provincie.

Er zijn 2 types van erkenning, die als vervoerder (een natuurlijk of rechtspersoon die voor handelsdoeleinden en met winstoogmerk dieren vervoert voor eigen rekening of voor rekening van derden of die een vervoermiddel ter beschikking stelt van een derde) en die als handelaar (een natuurlijk of rechtspersoon die rechtstreeks of onrechtstreeks dieren koopt en verkoopt voor handelsdoeleinden, die een regelmatige omzetsnelheid heeft, en die de dieren uiterlijk 8 dagen na aankoop doorverkoopt of ze van de ene bedrijfsruimte naar de andere, die hem niet toebehoort, verplaatst). Om in aanmerking te komen voor een erkenning moet er worden voldaan aan een aantal voorwaarden, die onder meer betrekking hebben op de gezondheid en het welzijn van de dieren de reiniging en ontsmetting van de vervoermiddelen en de identificatie en registratie van de vervoerde dieren (of verhandelde dieren in het geval van een handelaar).

Er wordt een onderscheid gemaakt tussen 2 verschillende types van erkenning : 

  1. Vervoermiddelen eigen aan het beslag – INTERN : vervoer van eigen dieren voor het eigen beheer van het beslag,
    vb. naar eigen weiden. Deze transporten zijn toegestaan met transportmiddelen die van tevoren een eigen 
    vergunning hebben bekomen. Deze vergunning voldoet echter niet voor het vervoer van uw eigen dieren naar 
    een ander beslag, naar een prijskamp, een slachthuis of een veemarkt. Deze vergunning is gratis en van onbepaalde
    duur, u bent echter niet erkend als vervoerder.
  2. Vervoermiddelen niet eigen aan het beslag : voor het vervoer van je eigen dieren, of van dieren van derden naar een ander beslag, naar een prijskamp, een slachthuis of een veemarkt. Als de aanvraag geaccepteerd wordt, krijg je een registratienummer en een document waarop je gegevens vermeld zijn en waarmee je toegang krijgt 
    tot veemarkten, slachthuizen en dergelijke. Deze vergunning kost ongeveer 24,80 euro en is 5 jaar geldig. U bent dan erkend als vervoerder. 

Elk vervoer van dieren dient steeds vergezeld te zijn van een verplaatsingsdocument, behalve in geval van vervoer binnen de eigen bedrijfsvoering (bv. het verplaatsen van je dieren naar de weide). Het document moet in drievoud opgemaakt worden : 1 ex. voor de laadplaats – 1 ex. voor de vervoerder – 1 ex. voor de losplaats. Het is een standaard formulier dat niet mag gewijzigd worden (beschikbaar op de site van DGZ-Vlaanderen). De verplaatsingdocumenten moeten gedurende minimum 5 jaar na het plaatsvinden van de beweging bewaard worden en dit door 
zowel de laad- en losplaats als door de vervoerder. Klik hier voor instructies in verband met het invullen van het verplaatsingsdocument.

Tijdens het vervoer moet je naast het verplaatsingsdocument ook het ontsmettingsregister en de brief met je toelating tot het vervoer van geiten en/of schapen en met de gegevens van het vergunde voertuig. Indien de verwachte reisduur meer dan 8 uur bedraagt moet je ook een reisschema bijhebben  met vermelding van de tijdstippen en plaatsen waarop de vervoerde dieren tijdens de reis gevoederd en gedrenkt zijn, en in geval van import/export de nodige gezondheidscertificaten en documenten voor de grensovergang (of een kopie)Tijdens een bedrijfsbezoek moet je het register van de transporten en het ontsmettingsregister kunnen voorleggen. 
Wanneer je je aanhangwagen of ander vervoermiddel zelf thuis reinigt en ontsmet mag je het register zelf ondertekenen, maar wanneer de reiniging en ontsmetting in een slachthuis of op een verzamelplaats gebeurt moet het daar door een verantwoordelijke persoon (erkende dierenarts) ondertekend worden.

Ook de brief met de toelating tot het vervoer van geiten en/of schapen en met de gegevens van het vergunde voertuig moet je bij een controle van een medewerker van je PCE kunnen voorleggen.

Bij een eventuele controle op de openbare weg kan er een process verbaal opgesteld worden indien de registratie van het vervoermiddel nog niet gebeurd is (wat de eventuele boetes of andere mogelijke gevolgen zouden kunnen zijn is ons nog niet duidelijk). Wie de volledige tekst van de verschillende KB’s en MB’s wil nalezen kan dit terugvinden op de site van het Ministerie van Justitie waar je het Belgisch staatsblad kan raadplegen http://staatsblad.be. In geval van niet-naleving van de bepalingen van dit besluit kan de registratie, de vergunning of de erkenning geweigerd
of ingetrokken worden .

Aangezien dit artikel hoofdzakelijk bestemd is voor de hobbyfokkers (en niet zozeer voor de handelaars) zal ik de regels en vereisten voor een erkenning als vervoerder proberen te verduidelijken (voor de handelaars zijn deze vereisten nog strikter en strenger).

Na het terugsturen van de ‘Aanvraag tot erkenning van handelaar van levende dieren en toelating tot vervoerder’ naar de Provinciale Controle Eenheid van het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen van uw provincie zal een inspecteur van de betrokken PCE een controlebezoek uitvoeren, dit om na te gaan of het
transportmiddel voldoet aan de voorschriften.

Er zijn een aantal punten waar hij rekening zal mee houden :

  • De verluchting moet adequaat zijn, er moet voldoende lichtinval zijn
  • Achteraan moet het transportmiddel uitgerust zijn met een versperring die de dieren moet verhinderen om van het transportmiddel te vallen bij het openen van de laadklep of de eventuele deuren
  • Er mogen geen scherpe uitsteeksel zijn, zodat de dieren zich geen pijn kunnen doen
  • Het moet zo geconstrueerd zijn dat uitglijden wordt voorkomen (antislip)
  • Het moet bedekt zijn met voldoende stooisel voor het opslorpen van de uitwerpselen
  • Het moet zo gemaakt zijn dat de uitwerpselen, strooisel en voerders niet kunnen ontsnappen of uitlopen
  • Er moet een duidelijke vermelding zijn naar het feit dat het gebruikt wordt voor het vervoer van dieren
  • Het moet na elk vervoer van dieren of van schadelijke producten onmiddellijk gereinigd en ontsmet worden met gebruik van daartoe erkende ontsmettingsproducten (kuisen, schoonmaken en wassen zodat alle stoffen, overblijfselen van strooisel, uitwerpselen, voedsel enz. verwijderd worden)  

Tijdens deze controle zal de inspecteur waarschijnlijk ook vragen naar het ontsmettingsproduct dat je gebruikt.
Dit mag niet om het even welk product zijn, maar moet voorkomen op de lijst van hiervoor erkende producten.

Voor elk transport dat je zal doen is het verplicht het verplaatsingsdocument en het ontsmettingsregister correct in te vullen en tevens een lijst bij te houden die elke beweging registreert. Op deze lijst worden best volgende gegevens vermeld; beslagnummer, verantwoordelijke, adres, datum van de beweging, plaats van vertrek en 
aankomst, sanitelnummer van de vervoerde dieren. Klik hier voor instructies over het invullen van het ontsmettingsregister.

Voor elk soort dier werd er een minimum beschikbare oppervlakte vastgelegd (minimumnormen) zodat je aan de hand van de grootte van de aanhangwagen kan bepalen hoeveel dieren er gelijktijdig kunnen vervoerd worden. Dit is uiteraard in het belang van het dierenwelzijn en eenieders veiligheid in het algemeen. Het kan niet de bedoeling zijn om
de dieren bij wijze van spreken ‘op elkaar te stapelen’.

Voor geiten en schapen zijn deze normen als volgt :

Geiten van minder dan 35 kg.0,20 m2
Geiten van meer dan 35 kg.0,40 m2
Geiten die lang drachtig zijn boven de 55 kg.0,50 m2
Geschoren schapen en lammeren tot 55 kg.0,20 t.e.m. 0,30 mof 3 per m2
Niet geschoren schapen van minder dan 55 kg.0,30 mt.e.m. 0,40 m2
Niet geschoren schapen van meer dan 55 kg.0,40 m2 of 2 per m2
Ooien die lang drachtig zijn van minder dan 55 kg.0,40 m2 à 0,50 m2 of 2 per m2
Ooien die lang drachtig zijn van meer dan 55 kgmeer dan 0,50 m2

De grondoppervlakte in deze tabel kan wel variëren naargelang het ras, de grootte, de conditie, de vachtdichte, de weersomstandigheden of de reisduur. De dieren moeten over voldoende ruimte beschikken om rechtop te kunnen staan en moeten zo nodig met hekken worden beschermd tegen plotse bewegingen van het vervoermiddel.

Dieren mogen alleen vervoerd worden als ze geschikt zijn voor de geplande reis, zieke of gewonde dieren mogen niet vervoerd worden, tenzij het licht gewonde dieren zijn,  of zieke dieren waarvoor het vervoer geen onnodig lijden zou veroorzaken.

Uiteraard mag een individueel ziek of gewond dier vervoerd worden met het oog op diergeneeskundige verzorging of een noodslachting. Dieren die tijdens het vervoer ziek worden of die zich verwonden moeten zo spoedig mogelijk eerste hulp of een passende diergeneeskundige behandeling krijgen.

Drachtige dieren die dicht bij het lammeren staan, of dieren die minder dan 48 u. gelammerd hebben mogen niet vervoerd worden, evenmin als pasgeboren lammetjes waarvan de navel niet is opgedroogd.

Tijdens het laden moet de vervoerder zich ervan vergewissen dat alle dieren voorzien zijn van een correcte identificatie (sanitel-nummer). Gedurende de hele reis moet hij in het bezit zijn van documenten waaruit de oorsprong van de dieren en hun eigenaar kan blijken. Ook de plaats van vertrek en de plaats van bestemming evenals de datum en uur van vertrek moeten op deze documenten vermeld zijn. Indien de reistijd langer is dan 8 uur dient het vervoermiddel te voldoen aan aanvullende voorwaarden en moet er een reisschema opgesteld worden met vermelding van de tijdstippen en plaatsen waarop de vervoerde dieren tijdens de reis gevoederd en gedrenkt zijn.